เมื่อพราหมณ์ถามปัญหาพระพุทธองค์เรื่องความโกรธ
ผู้แต่ง: กัญญา พาณิชย์กุล · กัญญา ลีลาลัย · ฤดี เริงชัย
เรื่องนี้เริ่มจากนางพราหมณีชื่อ ธนัญชานี ในภารทวาชโคตร
นางอาศัยอยู่ในหมู่บ้านปัจจลกัปปะ แคว้นโกศล
เป็นผู้เลื่อมใสในพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์
เมื่อนางพลั้งพลาดอะไรก็ตาม
ย่อมเปล่งคำอุทานขึ้น 3 ครั้งว่า
“นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ”
เรื่องนี้ปรากฏใน พระไตรปิฎก เล่มที่ 15
ใน พราหมณสังยุต อรหันตวรรค
ว่าด้วยการอุทาน “นโม ตัสสะฯ” ของนางธนัญชานีพราหมณ์
เป็นเหตุให้พราหมณ์ในตระกูลภารทวาชหลายคน
ออกบวชและบรรลุอรหัตตผล
พราหมณ์ภารทวาชโคตรกับคำถามเรื่อง “ความโกรธ”
ครั้งหนึ่งขณะที่นางธนัญชานีจัดอาหาร
เกิดก้าวพลาด จึงอุทาน “นะโม ตัสสะฯ” ขึ้นมา
พราหมณ์ภารทวาชโคตรโกรธมาก
ด่าว่านางที่ยกย่องสมณะโล้นผู้ไม่มีคำสอนลึกซึ้ง
นางจึงตอบเพียงว่า
“ท่านจงไปเถิด ไปแล้วก็จักรู้เอง”
พราหมณ์โกรธแต่ไม่อยากให้นางดูแคลน
จึงเตรียมปัญหามาถามพระพุทธองค์ว่า
“บุคคลกำจัดอะไรได้จึงอยู่เป็นสุข
กำจัดอะไรได้จึงไม่เศร้าโศก?”
พระพุทธองค์ตรัสตอบว่า
“บุคคลกำจัดความโกรธได้ จึงอยู่เป็นสุข
กำจัดความโกรธได้ จึงไม่เศร้าโศก
พระอริยะทั้งหลายสรรเสริญการกำจัดความโกรธ
ซึ่งมีรากเป็นพิษ มียอดหวาน
เพราะบุคคลกำจัดความโกรธนั้นได้แล้ว จึงไม่เศร้าโศก”
พราหมณ์ภารทวาชโคตรอึ้งในพุทธปัญญา
เกิดความเลื่อมใส ขอถึงพระรัตนตรัยเป็นสรณะ
บวชและบรรลุธรรมในที่สุด
พราหมณ์คนอื่นในตระกูลที่ตามมาด่าว่า
เมื่อเขาออกบวช
พราหมณ์ในตระกูลเดียวกันโกรธจัด
และตามมาด่าว่าพระพุทธองค์อีกหลายคน ได้แก่
พิลังคิกภารทวาชพราหมณ์ —
โกรธจัดจนคิดทำร้ายพระพุทธองค์
แต่พระองค์ตรัสเตือนว่า
“ผู้ใดประทุษร้ายต่อบุคคลผู้ไม่ประทุษร้าย
ซึ่งเป็นผู้บริสุทธิ์ไม่มีกิเลส
บาปย่อมกลับมาถึงบุคคลผู้นั้น
ดุจผงธุลีที่ซัดทวนลม”
เขาจึงสำนึก ขอขมาพระองค์ และขอบวช
อสุรินทกภารทวาชพราหมณ์ —
พระองค์ตรัสถ้อยเดียวกัน และเตือนว่า
“ชนพาลกล่าววาจาหยาบคาย
ย่อมเข้าใจว่าตนเองชนะ
แต่ความอดกลั้นได้เป็นความชนะของบัณฑิตผู้รู้แจ้ง”
เขาก็สำนึกและขอบวชเช่นกัน
อักโกสกภารทวาชพราหมณ์ — พระพุทธองค์ตรัสว่า
“บุคคลผู้ไม่โกรธตอบต่อบุคคลผู้โกรธ
ชื่อว่าชนะสงครามที่ชนะยาก
ผู้ใดรู้ว่าผู้อื่นโกรธ เป็นผู้มีสติ สงบใจไว้ได้
ผู้นั้นชื่อว่าประพฤติประโยชน์ของคนทั้งสองฝ่าย”
เขาจึงสำนึกและขอบวช
พราหมณ์ทั้งสามรูปต่อมาบรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์
ดังนั้น พระพุทธองค์จึงสอนว่า
“จงอยู่เป็นสุขด้วยการฆ่าความโกรธของตน
และเอาชนะคนโกรธด้วยความไม่โกรธ”
Posted on BlogGang : 26 กรกฎาคม 2552
