การเจริญวิปัสสนาของบุคคล 3 จำพวก

ผู้แต่ง: กัญญา พาณิชย์กุล · กัญญา ลีลาลัย · ฤดี เริงชัย

การเจริญวิปัสสนาของบุคคล 3 จำพวก คือ

1. ปุถุชนเมื่อเจริญวิปัสสนา
2. พระเสขะเมื่อเจริญวิปัสสนา
3. ผู้ปราศจากราคะเมื่อเจริญวิปัสสนา

ในส่วนของ ปุถุชนเมื่อเจริญวิปัสสนา
ท่านอธิบายว่า ปุถุชนเมื่อเจริญวิปัสสนา
เป็นผู้ฉลาดในความตั้งไว้ด้วยอาการ 9 อย่าง
และเป็นผู้ฉลาดในการไม่ตั้งไว้ 9 อย่าง

เป็นผู้ฉลาดในการตั้งไว้.....เป็นผู้ฉลาดในการไม่ตั้งไว้

1. โดยความไม่เที่ยง............โดยความเที่ยง
2. โดยความเป็นทุกข์...........โดยความเป็นสุข
3. โดยความเป็นอนัตตา........โดยความเป็นอัตตา
4. โดยความสิ้นไป...............โดยความเป็นก้อน
5. โดยความเสื่อมไป............โดยความประมวลมา
6. โดยความแปรผัน.............โดยความยั่งยืน
7. โดยอนิมิต.....................โดยนิมิต
8. โดยอปณิหิตะ.................โดยปณิหิตะ (ที่ตั้ง)
9. โดยสุญญตะ (ความว่าง)....โดยอภินิเวส (ความยึดมั่น)

อันนี้คือ การเจริญวิปัสสนาของบุคคลผู้ฉลาด นะคะ

ถ้าเป็นของ พระเสขะ ท่านก็จะมากกว่านี้
คือฉลาดในอาการ 10 เพิ่มขึ้น
มาอีก 1 คู่ คือ ญาณ กับ สิ่งที่มิใช่ญาณ

ถ้าเป็นของ บุคคลผู้ปราศจากราคะ
ก็จะฉลาดในการตั้งไว้ด้วยอาการ 12 ประการ
ซึ่งจะเพิ่มมาอีก 2 คู่จากพระเสขะ คือ
ความไม่เกี่ยวข้อง กับความเกี่ยวข้อง และ
ความดับ กับสังขาร

ยกเฉพาะเรื่องวิปัสสนามาให้เท่านั้นนะคะ
จะเห็นได้ว่าเรื่อง สุญญตา สำคัญแน่นอนค่ะ
แม้แต่ในการเจริญวิปัสสนาของกัลยาณปุถุชนก็ตาม

อ้างอิง: พระไตรปิฎกเล่มที่ 31
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค มหาวรรค
อินทริยกถา อินทริยสโมธาน

Posted on BlogGang : 03 กรกฎาคม 2552